Blutwoorscht = Morcilha

In der zwooisproichige Gechende von Rio Grande do Sul unn Santa Catarina, in Südbräsilje, ei do nennt ma’ die “morcilha de sangue” die Blutwoorst. Sie weerd mit Schweinblut, Speck unn Geweerze gemacht. Nh dem Koche iss sie fest, kann geschnitt werre unn gehöert zu der kalte Woorstsorte Kategorie.

Awer net nur hier kennt ma’ so etwas: Viele Esskulture in der Welt honn ihre eichne Version davon. Von der Hunsrück-Gebeerche unn die Palz in Deitschland bis Katalonje, in Spanje, von der Britische Insle bis Osteuropa zeicht sich, wie Mensche üwerall mit Kreativität alles vom Tier nutze unn in gutes Esse verwännle.

Blutwoorst unn Lewerwoorst uff Sauerkraut (der Mut anderer, CC BY-NC-SA 4.0).
Bild aus dem Digitalen Wörterbuch der Deutschen Sprache (DWDS).
Kataloonische Blutwoorst
(RSlastic, CC0)
Bild aus dem Digitalen Wörterbuch der Deutschen Sprache (DWDS).

Nas zonas bilíngues de alemão-português do Rio Grande do Sul e de Santa Catarina, no sul do Brasil, a antiga morcilha de sangue é conhecida pelo nome alemão “die Blutwoorst” (“Blutwurst” no alemão padrão). Esse embutido tradicional é feito com sangue suíno, toucinho e temperos, passando por um processo de cozimento até se tornar firme, pronto para ser fatiado e apreciado como um frio.

Não se trata apenas de uma herança local: muitas culturas gastronômicas ao redor do mundo têm sua própria versão desse preparo. Da região montanhosa do Hunsrück e do Palatinado, na Alemanha, à Catalunha, na Espanha, das Ilhas Britânicas ao Leste Europeu, a ideia de aproveitar todos os ingredientes, mesmo os miúdos, do animal e transformá-los numa comida saborosa mostra como a criatividade culinária das pessoas é de fato universal.

Mein Löwezoohn-Saloot

Hier iss en Foto von mein noh dem berühte französische Kochmeister Jacques Pépin–Salat mit Löwezoohn, inspiriert von Lyon, Frankreich awer mit mein eichner Idee.

Mein Löwezoohn-Saloot | Minha salada de dente-de-leão

Jedes Mol sin ich üwerrascht, wie gut der Löwezoohn-Saloot schmeckt!

Das Mol honn ich der Speck doorrich portugääsische Woorst gewächselt, klen geschnitt unn im Airfryer nächstwie knusprig geloss. Ich honn Sardelle in Öl gehol (hier in der USA seahr leicht se finne unn ooch günstig!) …. awer die rote Schlott-Zwiwwelcher, ei die honn ich leider hiedas Mol vergess rentun.

Wie immer viel frischer Knuwloch rdngetun, gut Oliveöl aus Spanje unn Rotweinessig unn en dunkler grober Senf benutzt. Dann statts Croutons (unser Brotbrochsle) honn ich frisch gelwe Bobbacher in Weerfelcher geschnitt unn im Airfrier rengetun unn gebrot…. ei das Kürbische honn ich dann noch direkt aus unsrem Gemüse-Goorte ewe geerndt, genau sowie der Löwezoohn-Blätter.

Oh Mensch nochmole… es hot jo so gut geschmeckt, ei enfach himmlich!!!

————- • • • ————

Toda vez que preparo essa salada (já fiz até com ovo frito), fico impressionado com o seu sabor! Dessa vez troquei o velho toucinho (que hoje em dia virou moda chamar de “bacon” no Brasil) por linguiça portuguesa …. picada e deixada quase crocante na airfryer. Usei anchovas comuns em óleo (tão fáceis e baratas de achar aqui nos EUA!) — mas só que desta vez acabei me esquecendo da cebolinha vermelha tipo chalota.

Aqui está minha salada de dente-de-leão inspirada na do chef de cozinha Jacques Pépin e na tradição de Lyon, região de origem dele na França …… mas é claro com meu próprio toque, neste caso.

Como sempre, coloquei bastante alho fresco, usei meu bom azeite espanhol, vinagre de vinho tinto e mostarda integral escura. No lugar dos croutons (os mesmos Brotbrochsle que se usa na Schmier de óvos), entrou abobrinha amarela fresquinha, que cortei em cubinhos e assei no airfrier…. aliás abobrinha colhida direto na nossa horta, assim como o dente-de-leão que utilizei.

Nossa, mas que delícia … ficou assim de um outro mundo!!!

Genau wo leht der Rand von der Welt? Onde é que fica a beira do mundo?

Wie verschiedene Kulturen mit Armut, Leid und Ausgrenzung umgehen – in einfachen Worten erzählt
Como diferentes culturas lidam com a pobreza, o sofrimento e a exclusão – em linguagem simples e acessível


Ein Blick in verschiedene Ecken der Welt
Um olhar para diferentes cantos do mundo

Fast überall auf der Welt gibt es Menschen, die am Rand leben. Menschen ohne Wohnung, ohne Geld, ohne Hilfe. Viele kämpfen mit Krankheit, Sucht oder sind einfach vergessen worden.
Em quase todo o mundo, há pessoas vivendo à margem. Sem casa, sem dinheiro, sem apoio. Muitas enfrentam doenças, vícios ou simplesmente foram esquecidas.

Stell dir vor:
Imagine só:

  • Heute bist du in San Francisco. Menschen schlafen in Zelten, leben auf der Straße, oft ohne medizinische Hilfe.
    Hoje você está em San Francisco. Pessoas dormem em barracas, vivem nas ruas, muitas vezes sem acesso à saúde.
  • Letzte Woche warst du in einem muslimischen Viertel in Bengaluru, Indien. Dort geben viele Menschen Almosen – das ist Teil ihres Glaubens (Zakat).
    Semana passada você esteve em um bairro muçulmano de Bengaluru, na Índia. Lá, muitas pessoas dão esmolas – isso faz parte da fé delas (Zakat).
  • Vor einem Monat warst du in São Paulo, Brasilien. Drogen, Armut, Angst – und viele Menschen, die einfach durchfallen.
    Um mês atrás você esteve em São Paulo, Brasil. Drogas, pobreza, medo – e muita gente esquecida pelo sistema.
  • Zwei Monate zuvor warst du in einem Zug in Buenos Aires. Kinder betteln, Alte sind allein, viele sind unsichtbar.
    Dois meses antes, você estava num trem em Buenos Aires. Crianças pedem, idosos estão sozinhos, muitos se tornam invisíveis.

Und das Gleiche passiert in China, Russland, Mosambik, Peru – Leid kennt keine Grenzen.
E o mesmo acontece na China, Rússia, Moçambique, Peru – o sofrimento não conhece fronteiras.


Welche Rolle spielt Religion?
Qual é o papel da religião?

Religion und Weltanschauung prägen oft, wie mit Armut umgegangen wird.
Religiões e filosofias influenciam bastante como a pobreza é tratada.

  • Im Islam ist Zakat – das Geben an Bedürftige – Pflicht.
    No Islã, o Zakat – dar aos necessitados – é um dever religioso.
  • Im Christentum steht Nächstenliebe im Zentrum: „Liebe deinen Nächsten wie dich selbst.“
    No Cristianismo, o amor ao próximo é central: “Ame o próximo como a si mesmo.”
  • Im Hinduismus und Buddhismus glaubt man manchmal, Armut sei karmisch – aber Großzügigkeit bleibt wichtig.
    No Hinduísmo e no Budismo, a pobreza às vezes é vista como parte do carma – mas a generosidade continua sendo um valor.
  • In säkularen Gesellschaften (z. B. China) soll oft der Staat helfen – doch das funktioniert nicht immer.
    Em sociedades seculares (como a China), espera-se que o Estado ajude – mas nem sempre isso acontece.
Madonna mit Kind bei der Milchsuppe, Gerard David (um 1510), Museum der Schönen Künste Antwerpen.
Madona e o Menino com sopa de leite, Gerard David (c. 1510), Museu de Belas Artes de Antuérpia.
Quelle / Fonte: Google Art Project – Wikimedia Commons (gemeinfrei / domínio público)

Muss das so sein?
A pobreza é inevitável?

Nein. In der Geschichte gab es Gemeinschaften ohne extreme Armut.
Não. A história mostra que já existiram comunidades sem pobreza extrema.

Kleine Dörfer, Klöster, indigene Gruppen – sie teilten, halfen, lebten gemeinsam.
Aldeias pequenas, mosteiros, povos indígenas – onde havia partilha, ajuda, vida em comum.

Armut ist dort nicht Strafe oder Schuld, sondern eine Herausforderung für alle.
A pobreza não era castigo nem culpa individual – mas uma questão coletiva.

Heute aber scheint Armut in vielen Städten „mit eingebaut“ zu sein.
Mas hoje, em muitas cidades, a pobreza parece estar “dentro do sistema”.

Müssen ein paar arm bleiben, damit andere reich leben können?
Será que alguns precisam ser pobres para que outros possam ser ricos?


Was lernen wir daraus?
O que podemos aprender com tudo isso?

  • Leid ist überall ähnlich – egal ob Nord oder Süd.
    O sofrimento é parecido em todo lugar – no Norte ou no Sul.
  • Aber die Reaktionen darauf sind kulturell verschieden.
    Mas a forma como se responde a isso varia culturalmente.
  • Religionen, Staaten und Ideologien helfen oder versagen – je nach Kontext.
    Religiões, governos e ideias filosóficas ajudam ou falham – dependendo do contexto.
  • Wichtig ist: Armut ist gemacht. Sie ist nicht Natur, sondern Struktur.
    O mais importante: a pobreza é construída. Ela não é “natural” – é parte do sistema.

Und jetzt?
E agora?

Vielleicht warst du schon mal am Rand. Vielleicht bist du es gerade.
Talvez você já tenha estado à margem. Talvez ainda esteja.

Dieser Text will nicht urteilen, sondern zum Nachdenken einladen.
Este texto não quer julgar, mas sim provocar reflexão.

Wenn du etwas sagen willst – hinterlasse einen Kommentar oder teile diesen Beitrag.
Se quiser compartilhar algo – deixe um comentário ou compartilhe este texto.

Denn wo man neu hinschaut, kann man auch neu handeln.
Porque onde se olha diferente, se age diferente.

Mein Mexikoonische
Rot Soss

Das dohier iss mein mexikoonische rot Soss von gester Oment, wo ich hie Derheem in meine Küch sellebst gemacht honn.

((Esta es mi salsita roja al estilo mexicano))

Earst honn ich Roma-Tomate, frische Jalapeño-Peffer, Knuwlochzeh unn süsse Zwiewle gerösdt. Dann honn ich getrocknete Chilis in woorem Wasser ingeweicht – voar allem honn ich von der Guajillo sort benutzt, awer ooch en poor Stück von der Negro, der Pasilla unn der Cascabel (Kuriosität für uns Deitschbräsiljooner: in Mexiko hot jeder frische Chili-Peffer sort sein eichne Noome, awer dann wenn getrocknedt, noh Tradition, kriehn se en gaz anner Noome.)

Alswie Geweerze honn ich Kreizkümmel, Speis-Nelke, schwarze Peffer, Koriander unn Paprika geholl – unn zusätzlich en klen bisschje Fenchelsome, Ingwerpulver unn Selleriesome. Alles noch koorz in en heiss Pann geschmiss, bis all die Arome dann richtich schön rauskomm sinn.

Zum Schluss honn ich alles mit en bisschje von dem Chili-Wasser in der Cuisinart Mixer rengetun unn alles gut püriert.

Ooch ohne Sieb woor die Soss dick, seidich, leicht süss, unn jawohl mit en Hauch von Schokolood – ai ai ai unn die hot mear der richtiche scharfe Zack im Mund ‘geb, ei sear sear intensiv, doch es hot dann net lang gebrennt.

Hot perfekt zu mein gebrodte Hinkelfleisch unn grün Goortesaloot oongepasst, muss ich soohn.

Halt eich lieb, gesund unn munter!!!

— Paul Beppler

Guajillo Chilischote

FLAUMETORTE

Die klassische Flaumetorte von Gastronomin unn Autorin Marion Burro, en Rezept aus der Vereinichte Stoote von Amerika

Hiedie Üwersetzung / Adaptation ins Riograndenser Hunsrückische (Brasil-Deutsch) iss von Paul Beppler

FLAUMETORTE MARION BURRO
NUAR ACHT ZUTATE:

Ingrediente:

• 113 Gramm Butter, wooich (Zimmertemperatuar)

• 200 Gramm Zucker

• 2 Ooier, mittelgross

• 130 Gramm Weizemehl

• 1 Teelöffel Backpulver

• Ein Prische Salz

• 12 reife rote Flaume, in hälleft geschnitt unn ohne Kerner

• Brüh von en Zitron (zum tröpfse üwich die schon uff dem Tooich gesetzte Flaumehällefte)

• Fein Zucker (zum Bestreie)

Hiedie Zehn Schritte folliche:

1. Der Backuwe uff 175 °C voarhitze.

2. Butter unn Zucker zusammer schoomich rehre, bis do en hell, luftiche Masse gebt.

3. Die Ooier, en noh ‘m anner, rentun unn jedes Mol dann noch gut verrehre.

4. Mehl, Backpulver unn Salz vermenge unn koorz unnerrehre (noh Wunsch ‘s voarher siewe).

5. Der Tooich in en gefettdte unn gemehlte runde Form rensetze (en Blech von 20 orrer 23 cm wenn doorrich gemesst).

6. Die Flaumehällefte mit der gechnittdte Seit noh unne uff dem Tooich rundum organisiere.

7. Die Flaume mit Zitronebrüh leicht beplatsche.

8. Mit fein Zucker bestreie.

9. Im voargehizte Uwe 50-60 Minute backe losse, bis die Torte goldbraun iss unn en Holzstäbche sauwer rausausgezieht kommt.

10. Voar dem Ufftische, die fertichgebackdte Torte abkühle losse. Woorrem orrer kalt serviert schmeckt ‘s om best!

Gut Appetit!

A TORTA DE AMEIXAS DE MARION BURROS, renomada gastrônoma e autora estadunidense.

Uma adaptação / tradução em hunsriqueano riograndense e em língua nacional por Paul Beppler, em celebração aos dois séculos de história e de sobrevivência da teutofonia brasileira,
PROST!!!

Ingredientes:

• 113 gramas de manteiga sem sal, em temperatura ambiente

• 200 gramas de açúcar

• 2 ovos médios

• 130 gramas de farinha de trigo

• 1 colher de chá de fermento químico em pó

• Uma pitada de sal

• 12 ameixas vermelhas maduras, cortadas ao meio e sem caroço

• Suco de limão siciliano (para regar as ameixas)

• Açúcar refinado (para polvilhar por cima)

Modo de preparo:

1. Preaqueça o forno a 175°C.

2. Bata a manteiga com o açúcar até obter um creme claro e fofo.

3. Adicione os ovos, um de cada vez, batendo bem após cada adição.

4. Misture a farinha, o fermento e o sal até incorporar completamente (se preferir, peneire os ingredientes antes de misturar).

5. Coloque a massa em uma forma redonda de 20 ou 23 cm de diâmetro, previamente untada e enfarinhada.

6. Disponha as metades das ameixas com o lado cortado para baixo sobre a massa.

7. Regue as ameixas com o suco de limão.

8. Polvilhe açúcar refinado por cima das ameixas.

9. Asse no forno preaquecido por 50 a 60 minutos, ou até que a torta esteja dourada e um palito inserido no centro saia limpo.

10. Deixe esfriar antes de servir.

Bom apetite!

Lasanhe-Sopp

Host du ‘s schon gewusst?
Ei, mit dem Lasanhe-Rest, wo dear vom vorriche Tooch zurückgeblieb iss, könnst du dear en gute Sopp mache?

Jeder Mensch, wo koche kann, der braucht jo für sowas keh exakte Rezept, die Idee sellebst iss genuch weil mit der kann ma‘ jo schon gleich etwas onfänge.

Ma’ guckt dann noch schnell in seine Schelladeehre für se siehn was ma‘ do dren hot, was ma‘ noch im Rumpelzimmer geloochert hot; unn was ma‘ jo och im Gemüsegoorde von Grüns om wachse hot … unn los gehts!

Naja, heitztooch hot ma‘ dann noch das Internetz, wo ma‘ noh so en ungewöhnliche Sopp-Rezept suche kann, io gell? Zum Beispiel, hier gebts en Webseit, wo ma’ sich so en genaue Lasanha-Rezept hole kann:
Lasagne-Suppe mit GaumenFreundin.
Oh je, oh je, hätte unsre Grossmütre das gekennt … Mensch, wie die Zeite sich verännert honn.

Die Froch, wo ich eich hier losse für eire üwerlehung iss dann das:
Tätst du ooch mol mit sowas in deine Küch eichne Küch oonfänge?

Loss uns deine Reaktion, schreib uns do unne dren in dem Kommentareschächtelche, bittschön!

gut 🥣 woorrem 🥣 soppche 🥣

Ransch

Bildquell: Wikipedia, die freie Enzyklopädje

RANSCH – So nenne mear die Ransche in unser deitsche Sproch, unn so tun ich es schreiwe. Uff Hochdeitsch iss das die Orange gennent unn dann, also, uff Bräsiljoonisch a laranja. Naja, unn die Farreb hesst ranschich, in unser national Sproch alaranjado, doch oft soohn die Leit enfach laranjado

Meine Modder verzählt oft, dass früher die deitschsprochler in Rio Grande do Sul, naja noh se gelernt harre frische Zitrusfrüchte se esse,  wie se dann emol rausgefunn honn wie se Süssschmier aus Ransche mache könnte. Bloss domols honn die oorme Leit leider üwerhaut net gewust was se mim der Ransche sein Brüh solle mache, ei unn so woar das dann immer enfach raus in der Schweinekumpe rengeschütt geb.

Etwas was ma’ heitzes Tooch net sieht, iss ‘was wo viele von unsre Grosseltre noch gern unn öfterschs machte: die honn jo Ranscheschmier in ehre Teller, zusammer mit Fleisch, Soss, Kartoffle, Bohne, unn was noch, rengetun unn das dann so ‘gess.